Uit de schulden: het verhaal van Jolanda

Jolanda heeft meteen actie ondernomen. De medewerker van de bank adviseerde haar om zich te melden bij de gemeente Echt-Susteren. “Zij hebben mij vervolgens in contact gebracht met Plangroep, specialist in schuldhulpverlening. Ik heb toen een telefonisch intakegesprek gehad. Die mevrouw heeft me doorverwezen naar het Algemeen Maatschappelijk Werk Midden-Limburg (AMW-ML), omdat ze verwachtte dat ik hier de juiste ondersteuning zou krijgen. Tot op de dag van vandaag ben ik dankbaar dat ik in contact ben gekomen met Marian”.

Marian Smeets is al jaren maatschappelijk werker bij het AMW-ML en heeft al veel ervaring opgebouwd, ook rondom financiële vraagstukken. “Ik weet nog goed dat ik Jolanda voor het eerst ontmoette. Ze was erg kwetsbaar en behoorlijk van slag. Ze gaf meteen aan dat ze bang was om hier, opnieuw,  psychisch aan onderdoor te gaan.” Marian herkent de roes waar Jolanda het over heeft. “Het was net alsof niets meer ‘binnenkwam’. Dit is ook wat financiële zorgen met je doen. De stress heeft enorme impact op jouw (mentale) welzijn.”

En hoe langer die stress aanhoudt, hoe erger het wordt. “Vaak zien we dat mensen in deze situatie het overzicht kwijt zijn en vervolgens het ene gat proberen te vullen, waardoor er elders weer een nieuw financieel gat ontstaat. Op langere termijn biedt dat geen oplossing.”

Marian bood Jolanda de nodige ondersteuning, waarbij ze stap voor stap de problemen hebben aangepakt. “Stap 1 is het in kaart brengen van de situatie. Wat is hier aan de hand? Jolanda’s zoon is voortijdig gestopt met zijn studie en een aantal maanden gaan werken. In het kort betekent dit dat Jolanda geen recht meer had op huurtoeslag. De Belastingdienst heeft dit per direct stop gezet en verrekend. Met als gevolg dat er onvoldoende inkomen was om de vaste lasten te kunnen betalen. Jolanda moest zelfs een deel terugbetalen aan de belastingdienst en had daardoor een restschuld.”

Dit kwam als een schok voor Jolanda. “Van deze periode weet ik niet veel meer. Ik heb dit niet bewust meegemaakt allemaal. De stress werd mij toen echt even te veel. Ik was vooral bang om uit huis gezet te worden. Want zonder huurtoeslag kon ik de huur niet betalen… Ik zag geen oplossing meer.”

“Ik heb al mijn papieren in één tas gegooid en meegenomen naar Marian. Zij heeft mij geholpen om weer wat overzicht te creëren in de situatie.” Jolanda was in deze periode de grip kwijt over de situatie, veel dingen gingen langs haar af. Of zoals ze het zelf omschrijft “leefde ze op een andere planeet”.

“Door overzicht te creëren, creëer je ook rust in iemands hoofd. Dit was dan ook ons eerste doel” zo vertelt Marian. “Ik heb Jolanda per stap uitgelegd wat ze kon verwachten. Zo hebben we bijvoorbeeld contact opgenomen met de Belastingdienst om het een en ander te wijzigen. Je krijgt dan een brief thuisgestuurd ter bevestiging. Vaak staat hier ook in wat je nog moet terugbetalen. Door Jolanda hierop voor te bereiden, kwam dit niet iedere keer als een vervelende verrassing.”

 “Dit gaf Jolanda rust. Ze werd niet meer ineens overvallen door brieven van de Belastingdienst of de woningbouwvereniging.”

Er werd ook snel contact gezocht met Nester, de woningbouwvereniging. “Jolanda had natuurlijk al een huurachterstand van twee maanden en zonder huurtoeslag zou dit alleen maar verder oplopen. Nu hadden we dit bij de Belastingdienst al rechtgezet zodat Jolanda de toeslag zou krijgen waar ze recht op had, maar er moesten ook afspraken gemaakt worden met de woningbouwvereniging.”

“Mijn grootste angst was om ons huis kwijt te raken. Ik kreeg ook al brieven van Nester. Vreselijk! Die angst vergeet ik nooit meer. Ik was min of meer gedwongen om financieel een beroep te doen op mijn uit-huis-wonende dochter. Zij heeft me een korte periode bijgestaan door de boodschappen te betalen. En dat voelde als de omgekeerde wereld.  Als moeder wil je goed voor je kinderen zorgen, maar nu moest mijn kind voor mij zorgen. Het was verschrikkelijk. Maar het moest.”

Jolanda is toen, samen met Marian, het gesprek aangegaan met Nester. “Ik zou mijn vakantiegeld gebruiken om één maand huurachterstand in één keer te betalen. De rest van het bedrag zou ik per maand aflossen.”

Nester ging hiermee akkoord, wetende dat Marian betrokken zou blijven en samen met Jolanda de maandelijkse betalingen zou monitoren “De samenwerking tussen Nester en AMW-ML verloopt heel goed. Dergelijke afspraken kunnen ons dan ook toevertrouwd worden”, aldus Marian.

“Hoe uitzichtloos de situatie ook leek, Marian heeft mij vanaf moment één het gevoel gegeven van ‘het kump waal good’. Al heb ik hier ook echt wel vaak aan getwijfeld hoor.”

Nu – vier jaar later – ziet Jolanda haar wereld er heel anders uit. “Ik ben inmiddels schuldenvrij en kan flink sparen. Dat had ik vier jaar geleden niet durven denken. Ik kan mijn kinderen zelfs geld schenken, zodat zij er iets moois mee kunnen opbouwen. Dat is toch prachtig? Ik word gewoon emotioneel als ik hieraan denk.”

Waar Marian het meest trots op is? “Jolanda komt uit een turbulente situatie, waarin haar leven op z’n kop staat. Op het moment dat je dit als een uitdaging kunt zien en de knop om kunt zetten, dan ga je het redden. Dit heb ik bijna letterlijk bij Jolanda zien gebeuren. Ze kreeg het overzicht terug waardoor de situatie weer behapbaar werd.” Marian begint te glimlachen. “Eén van haar nieuwe hobby’s is nu: sparen. Dat is toch fantastisch?”

Jolanda begint te lachen. “Ik moet eigenlijk een nieuwe bank, deze is echt versleten. Maar het voelt zo goed om te kunnen sparen! Ik wil dat gevoel nog even vasthouden. Dus ik wacht nog even met uitgeven!  Die nieuwe bank komt er heus wel, maar nu spaar ik eerst nog even door, haha!