2022 was een uitzonderlijk en complex jaar dat in het teken stond van kiezen in krapte.
Kiezen in krapte
Die krapte werd veroorzaakt door de beperkte beschikbaarheid van formatie ten opzichte van het aantal en de intensiteit van de hulpvragen. De operationele afwegingen in werkprocessen en doorloop van caseload hebben steeds onze aandacht gevraagd en gekregen. Desondanks zijn er toch op verschillende momenten onwenselijke wachttijden geweest voor cliënten. Waar dat aan de orde was is dit steeds gecommuniceerd met cliënten, netwerkpartners en de betreffende gemeenten. Ook is er ingezet op ‘wachtverzachters’, overbruggingszorg en zijn we blijven prioriteren en zorgvuldig afwegen.
We hebben afgelopen jaar bij het AMW-ML bijna 4.600 cliënten in begeleiding gehad en bij het CJG-ML in ruim 5.700 situaties ouders en kinderen geholpen bij het opvoeden en opgroeien. Meestal kunnen de ouders en jongeren weer verder. Is dat niet het geval, dan hebben we met hen goed in kaart gebracht wat de vragen waren en hebben we samen de hierbij passende specialistische ondersteuning georganiseerd. Voor een precies overzicht van aantallen en activiteiten verwijzen we naar de factsheets. Tegelijkertijd signaleren we ook een aantal ontwikkelingen en knelpunten. Deze benoemen we hieronder.
Bij de start van 2022 was er nog een lockdown. Door het jaar heen zijn de beperkingen en onzekerheden ten gevolge van corona afgenomen. Helaas heeft dit niet betekend dat alles weer soepel opgepakt kan worden zoals dit voorheen verliep. Veel zaken zijn uit balans geraakt. Vraagstukken die al voor deze periode aan de orde waren, zijn groter geworden en niet gemakkelijk op te lossen. Dit betreft zowel organisatorische vraagstukken als persoonlijke vraagstukken van cliënten.
Maatschappelijke ontwikkelingen
MMaatschappelijke ontwikkelingen zoals de energiecrisis, de inflatie, huisvestingsproblemen, kansen ongelijkheid, toenemende mantelzorgondersteuning, eenzaamheid, uitgestelde zorg/ ondersteuning, personele problematiek enzovoorts zorgen voor toenemende druk en onzekerheid. Hierdoor neemt het risico op psychische klachten toe. Bovenstaande maatschappelijke ontwikkelingen leiden er toe dat persoonlijke vraagstukken op een aantal levensgebieden versterkt worden en dat de draagkracht van verschillende mensen onder druk staat. De onzekerheden over het eigen leven en de toekomst zijn toegenomen. Al langere tijd signaleren we dat het voor de middeninkomens steeds moeilijker is om rond te komen. Dit is het afgelopen jaar versterkt. Het is inmiddels ook maatschappelijk zichtbaarder geworden. Kwetsbaarheden op het gebied van armoede in algemene zin en mentaal welbevinden komen nadrukkelijker aan de oppervlakte.
We zien bij cliënten ook vaak oplopende frustraties wat onder meer leidt tot een toename van incidenten en klachten.
Personeelsvraagstuk
Naast bovenstaande signalen bleef het personeelsvraagstuk van grote invloed. Bij AMW-ML voornamelijk vanwege het verhoogde verzuimpercentage en bij CJG-ML vanwege het formatietekort bij zowel jeugd en gezinswerkers als consulenten (preventie). Vacatures worden nog steeds zeer moeilijk of niet ingevuld. Daarnaast zien we dat medewerkers meer afwezig zijn; we merken een toename in ziekteverzuim op o.a. als gevolg van corona en het soms trage of uitblijvende herstel daarvan. Dit betreft zowel kort- als langdurig verzuim. Dit zorgt voor meer werk bij de achterblijvers, waardoor bij hen de werkdruk toeneemt en het werkplezier afneemt. Ook zien we een toename van het gebruik van zorgverlof en betaald ouderschapsverlof.
Andere knelpunten
In de zomerperiode kwam een aantal knelpunten over de werking binnen de hulpverleningsketen bij elkaar. Als organisatie hebben we de signalen gebundeld, beschreven in een notitie en deze gedeeld met gemeenten. Natuurlijk pakken we de thema’s die binnen onze eigen invloedssfeer liggen zelf voortvarend ter hand. Intussen zijn ook met opdrachtgevers en netwerkpartners, zowel binnen het jeugddomein alsook in het maatschappelijk veld, een aantal gesprekken gevoerd en worden verdere acties uitgezet. De complexiteit van de vraagstukken vraagt om afgestemd beleid en goede samenwerking tussen verschillende organisaties.
Hierbij wil ik mijn grote dank en waardering uitspreken voor alle medewerkers van AMW-ML en CJG-ML die een bijdrage hebben geleverd in uitdagende tijden. Ook wil ik mijn dank uitspreken aan de cliënten en gemeenten voor het in ons gestelde vertrouwen.
Heel veel plezier met het lezen van ons jaarverslag 2022.
.
Mieke Pirson
2021 was een uitzonderlijk en complex jaar dat in het teken stond van aanpassen aan wat zich aandient. De pandemie heeft een grote invloed gehad op de samenleving, onze organisatie en cliënten die een beroep hebben gedaan op onze ondersteuning. Het afgelopen jaar hebben zij – zowel onze cliënten als medewerkers – wederom een hoge mate van veerkracht laten zien.
Lees en kijk mee achterom naar het jaar 2021.
Beschikbaarheid voor cliënten
Belangrijk uitgangspunt van onze dienstverlening richting cliënten is dat deze vrij toegankelijk en zo laagdrempelig mogelijk is. Het streven om bereikbaar en beschikbaar te zijn voor onze cliënten werd ook in 2021 bemoeilijkt door de beperkende maatregelen als gevolg van het coronavirus. Niettemin zijn we er in geslaagd de individuele hulpverlening steeds goed doorgang te laten vinden, soms door gebruik te maken van digitale faciliteiten. Het fysieke groepswerk hebben we tijdens de lockdown tijdelijk stop gezet, of digitaal laten plaatsvinden. Daarbij hebben we met iedere deelnemer afgestemd wat voor hen nodig was om deze periode goed door te komen. Ook de spreekuren hebben zoveel als mogelijk doorgang gevonden.
De meerderheid van de burgers in Nederland stelt het goed en heeft voldoende coping mechanismes en flexibiliteit om te kunnen omgaan met de ongekende situatie waarin de wereld zich al bijna twee jaar bevindt. Maar voor burgers met een zekere kwetsbaarheid is het moeilijker. Zij vinden, nog meer dan vóór Corona, minder gemakkelijk aansluiting in de maatschappij.
We ervaren in contacten met burgers ook een bepaalde mate van coronamoeheid, draagkracht neemt af, spanningen nemen toe. We zien bij cliënten vaker oplopende frustraties wat onder andere weerspiegeld wordt in incidenten en klachten.
Beschikbaarheid van formatie
Het beschikken over voldoende formatie is eveneens een belangrijke voorwaarde voor het borgen van de beschikbaarheid en bereikbaarheid van onze dienstverlening. We hebben grote inspanningen gedaan om de formatie op peil te houden. Enerzijds stond de beschikbaarheid onder druk vanwege verzuim of quarantaine verplichtingen als gevolg van corona, anderzijds zien we dat het ook steeds lastiger wordt om voldoende medewerkers te werven en behouden.
Belastbaarheid van teams en medewerkers
De werkdruk was hoog in 2021. Voor een deel hoort werkdruk natuurlijk bij het werken in de eerste lijn: onze voordeur staat altijd open. Dat zit in de onplanbaarheid van het werk, het vraagstuk van urgentie en soms ook de zorgen om veiligheid. In 2021 werd dit echter versterkt door een hoog verzuim en quarantaineverplichtingen als gevolg van corona. We hebben steeds met elkaar afgewogen wat wenselijk en mogelijk is om ons werk goed te kunnen doen, in verbinding te blijven met elkaar en de organisatie en veerkracht en plezier in het werk te behouden.
Hierbij wil ik mijn grote dank en waardering uitspreken voor alle medewerkers van AMW-ML en CJG-ML die een bijdrage hebben geleverd in wederom een bijzonder bewogen jaar. Ook wil ik mijn dank uitspreken aan de cliënten en gemeenten voor het in ons gestelde vertrouwen.
Heel veel plezier met het lezen van ons jaarverslag 2021.